به گزارش مشرق، اردوغان بارها بر خودداری از عذرخواهی تاکید کرده بود، ولی مسکو اعلام کرد که این شرط لازمه آغاز مذاکره برای بازگشت روابط به حالت عادی است.

از سوی دیگر، تحریم های سخت اقتصادی روسیه علیه ترکیه سبب شد، ارزش 30 میلیار دلاری روابط اقتصادی سالانه دو کشور در حالت سقوط آزاد قرار گیرد و این مساله بیش از همه آنکارا را در تنگنا قرار داده بود.

اردوغان که توانست با پذیرش نامه نگاری به پوتین گروه کور تنش بین دو کشور را باز کند، در تازه ترین اظهار نظر خود پیش از سفر به روسیه گفت: فاصله میان دو مهره کلیدی منطقه (مسکو و آنکارا) و جدایی آنها از یکدیگر اشتباه است.

وی در مصاحبه با شبکه تلویزیونی تی آر تی ترکیه افزود: روابط دو کشور اهمیت ویژه ای برای منطقه دارد و همزمان مسکو و آنکارا جایگاه تعیین کننده ای در تحولات دارند.

اسپوتنیک امروز (یکشنبه) به نقل از سخنان اردوغان ادامه داد: رابطه مسکو با ترکیه بر سر حادثه سرنگونی جنگنده روسی خدشه دار شد و پیامدهای آن هشت ماه ادامه یافت که با ارسال نامه خواستار پایان آن شدیم، زیرا نقش روسیه و ترکیه برای منطقه بسیار بسیار مهم است و این کدورت باید حل می شد.

وی در پایان گفت که به خاطر حادثه سقوط جنگنده از روسیه عذرخواهی شد و در این رابطه نیز پاسخ مثبت دریافت کردیم.

با توجه به متن این سخنان که روشن ترین اظهار نظر نقل شده از اردوغان مبنی بر عذرخواهی از پوتین است، می توان گفت، مسیر بازگشت روابط به حالت عادی آماده شده که گفت وگوهای پیش روی سران آغاز گر این روند خواهد شد تا در آینده ای نزدیک به سطح سابق بازگردد.

تاکنون اصلی ترین تحریم علیه ترکیه یعنی منع سفر گردشگران روسی به این کشور لغو شده که زمینه تکرار حضور سالانه تا سه میلیون نفر را به این کشور فراهم می کند تا مناطق نیمه تعطیل شده بسیاری را دو باره با تزریق میلیاردها دلار رونق ببخشد.

مذاکرات برای لغو بخش دیگر تحریم ها مانند ممنوعیت ها و محدودیت های صادرات مواد غذایی، باغی و کشاورزی از ترکیه به روسیه ادامه دارد و همچنین قرار است در مذاکرات 19 آذر ماه سران، راه های گسترش هر چه بیشتر روابط بویژه در باره سوریه بررسی شود.

اکنون با توجه به پیشینه وقوع چندین انفجار مرگبار تروریستی در شهرهای مختلف ترکیه، پیامدهای کودتای شکست خورده چندی پیش در این کشور و اتهام میزبانی از تروریست های ضد سوری، انتظار می رود سیاست های آنکار در این بخش نیز دچار تغییرهای متفاوتی نسبت به قبل شود و از این رو مذاکره اردوغان با پوتین متحد نظامی و سیاسی بشار اسد رییس جمهوری سوریه مهم است.

با توجه به اینکه اردوغان به مخالفت های هشت ماهه خود در برابر عذرخواهی از پوتین پایان داد، انتظار می رود در باره سیاست های خود علیه حکومت و دولت سوریه نیز تصمیم های جدیدی بگیرد.

آنکارا که بیش از پنج سال قبل همراه گروهی از کشورهای غربی عربی بویژه آمریکا، عربستان و انگلیس پیگیر تغییر حکومت در سوریه بوده، اکنون دریافته این وضعیت منطقه را نا آرام کرده و حتی برای ترکیه نیز دردسرهای امنیتی داشته است.

هر چند فشارهای ناشی از تحریم های ترکیه علیه روسیه که می توانست ارزش روابط اقتصادی دو کشور را از 30 میلیار دلار سال 2014 تا زیر 10 میلیارد دلار برساند بر تصمیم اردوغان در نامه نگاری به پوتین بی تاثیر نبوده است، ولی اکنون نیز احتمال دارد، واقعیت های جدید بحران سوریه رییس جمهوری ترکیه را به یک رویگردانی از مواضع ضد سوری خود رهنمون کند.

با توجه به اینکه همکاری جنگی روسیه و سوریه از مهرماه سال 94 در حمله گسترده به تروریست ها بویژه داعش و جبهه النصره، سبب شکست نظامی جبهه ضد سوری شده است و دیگر هیچ کشور مخالف بشار اسد از برکناری وی با استفاده ابزاری از تروریست ها و گروه های مسلح سخن نمی گوید، می توان گفت واقعیت ها تغییر کرده و ترکیه همسایه سوریه نیز بیش از همه به حقایق میدانی این کشور نزدیک است.